Pasteurella

Beide bacteriën kunnen aanwezig zijn bij een gezond kalf in het eerste gedeelte van de luchtwegen (de neus, keel en luchtpijp). Maar komen bij een gezond kalf niet in de longen voor. Dit komt doordat bij een gezond kalf de afweer dusdanig is dat de beide bacteriën op deze plaats blijven.

Door de afweer zullen beide bacteriën geremd worden in hun vermeerdering, vernietigd worden door antilichamen, verwijderd worden door macrofagen (pac-mannen) en door de werking van het trilhaarepitheel, hier leer je meer over in module 3 van onze e-learning Zolang beide bacteriën ter hoogte van de bovenste luchtwegen blijven, zullen er geen ziekteverschijnselen optreden. Maar als de normale afweer daalt kunnen de bacteriën zich goed hechten, vermeerderen en verspreiden naar de longen en evt. via het bloed naar de rest van het lichaam. We spreken dan van een bloedvergiftiging=sepsis.

De afweer van kalveren vermindert door:

• Virale infecties van longen door IBR, PI3 en BRSV (pinkengriep)
• Algemene virale infectie (BVD)
• Inhalatie van stof of schadelijke gassen (bijv. ammoniak)
• Niet optimaal rantsoen (bijv. bij verzuurders, het lichaam verzuurt, door de ademhaling wil het dier dit compenseren middels sneller ademen, waardoor de kiem zich makkelijker en dieper naar de longen en naar de rest van het lichaam kan verspreiden )
• Niet optimaal klimaat. Hier leer je meer over in de 5e module van ons e-learning platform.
• Niet optimaal management
• Overbezetting in de stal
• Ijzer injectie (Ijzer is vaak goed voor het kalf, maar ook neemt de populatie Mannheimia haemolytica en Pasteurella multocida toe, waardoor de afweer niet toereikend is)

Verspreiding bij kalveren 

Verspreiding van de Pasteurella multocida en Mannheimia haemolytica tussen kalveren vindt plaats door direct contact en door de opname van voeding en water, die besmet zijn met neusuitvloeiïng en speeksel van reeds besmette kalveren. P.s. let ook op je handen en kleding.

Het verschil tussen Mannheimia Haemolytica en Pasteurella multocida is, dat Mannheimia haemolytica vooral bij acute longproblemen een rol speelt (dus op een leeftijd van 4-8 weken) en Pasteurella multocida bij langer aanhoudende problemen (oudere leeftijd, meestal tussen de 9-15 weken).

Hoe herken je de problemen bij kalveren?

De klinische verschijnselen beginnen meestal met een lichte depressie (sloom) en verminderde eetlust. Als het ziekteverloop vordert dan stopt het kalf met eten. Het kalf laat zijn oren hangen en staat met gestrekte nek. Neusuitvloeiïng ontstaat van dun naar dik wit. De lichaamstemperatuur stijgt vaak naar boven de 40 graden Celsius. Het kalf heeft een versnelde (en oppervlakkige) ademhaling met soms een flinke buikslag. Verder kan het kalf hoesten. Als het ziekteproces vordert zal zowel de ademhaling als het hoesten pijn doen. Dit komt door de ontwikkeling van zowel een borstvliesontsteking als longontsteking. Het kalf zal zich hierdoor ook niet willen verplaatsen. Denk aan de G van GLOET uit module 2.

Als de ontsteking van zowel borstvlies en longen uitbreid zal het kalf plat liggen en zal de temperatuur hard dalen beneden de normale lichaamstemperatuur, de kiemen kunnen zich ook middels het bloed door de rest van het lichaam verspreiden en een buikvliesontsteking veroorzaken.

Heel dit ziekteproces kan zich binnen een paar uur voltrekken. De beschadigingen door borstvliesontsteking en longontsteking (evt buikvliesontsteking) zijn deels omonkeerbaar. Dit houdt in dat de schade blijvend is en dat de kalveren minder goed zullen groeien.

Bij preventie en behandeling moet gekeken worden naar de predisponerende factoren en er  moet snel met het juiste antibiotica en in de juiste dosering worden ingegrepen. Vraag uw dierenarts om advies.

Optijd herkennen van ziekteproblemen bij kalveren

Het is noodzakelijk om te beschikken over de juiste kennis en vaardigheden om de Pasteurella multocida en Mannheimia haemolytica bacterie te bestreiden, of nog beter, te voorkomen. In onze modules leren we je meer over het herkennen van ziekteproblemen bij kalveren. Ook geven we informatie over het klimaat waarin kalveren het beste kunnen groeien en hoe je voor een gezondere veestapel kunt zorgen. Schrijf je nu in voor de e-learning van Eveal en krijg gezondere kalveren!